බොදු බල සේනාව ප්‍රමුඛ අනිකුත් සංවිධාන මේ වන විට රටේ කතා බහාට ලක් වී තිබේ. ඒ මුස්ලිම්වරුන්ට එරෙහිව සිදු වන යම් ක්‍රියා කලාපයන් හේතුවෙනි. මේ සිද්දීන් අතර බහුලව කතා කෙරෙන මාතෘකා අතර වඳ බෙහෙත්, පල්ලි, මුස්ලිම් ආක්‍රමණය හා සිංහල ජාතිය වැනි වචන අඩංගුය. විශේෂයෙන් ම මේ මාතෘකා කරලියට එන්නේ උත්සව සම වලදී වීම ද අධ්‍යනයට යොමු කල යුතු කරුණක් වන්නේ යම් ව්‍යාපාරික ආයතනද මේ පිටු පස අඩු හෝ වැඩි වශයෙන් සිටිය හැකි වීමයි.

සැගවී ඇති ජාත්‍යාලය එලි බැස්විම සදහා බොහෝ විට යොදා ගැනෙන්නේ සිංහල ජාතිය වඳ වී මුස්ලිම් ජාතිය මහජාතිය වීමට තව වැඩි දවසක් නැති බව කියා පැමෙනි. එවිට සිංහල ව උපන් අපගේ බොකු බඩවල් රත් වී පපුවට එන මොකද්දෝ කෙලෙස් එකදාස් පන්සියෙන් එකක් නිසා එවැනි හැඟීමක් ඇති වීම ස්වභාවික යැයි මට සිතේ. එය එතෙකුදු වුවත් කොතරම් දුරට එය ප්‍රචණ්ඩත්වය වැපිරීම සදහා හේතුකාරක වන්නේ දැයි මට නොතේරේ.

1981 ජන සංගණන වාර්තාවලට අනුව සිංහල, දෙමළ හා මුස්ලිම් ජන කොටස් පිළිවෙළින් මිලියන 10.9, 2.7 හා 1.0 වශයෙන් සදහන් වී තිබිණි. (1981 පැවති සංගණනය මුළු රටම ආවරණය වුවක් නොවේ. එබැවින් එම දත්ත ඊට වඩා වැඩි විය හැකිය) 2012 සංගණනය අනුව එහි වැඩි වීම ඉහත පිලිවෙලින්ම මිලියන 15.2, 3.1 හා 1.8ක්, එනම් ප්‍රතිශතයක් ලෙස එහි ඉහල යාම 39%, 15% හා 81%කි.

ප්‍රතිශතයක් ලෙස ගත් කල මුස්ලිම් ජනගහනය 1981 පැවති මුස්ලිම් ජනගහනයට සාපේක්ෂව 81%කින් ඉහල ගොස් තිබේ. මුස්ලිම් බහුතරයක් වෙසෙන ත්‍රිකුණාමලය හා අම්පාර දිස්ත්‍රික්කවල සාඵල්‍යතා අනුපාතය පිලිවෙලින් 3.02ක් හා 2.73කි. කොළඹ දිස්ත්‍රික්කයට සාපේක්ෂව ත්‍රිකුණාමලයේ කාන්තාවක් එක් දරුවෙක් වැඩි පුර ප්‍රසුත කරන බව එමගින් නිරුපනය වේ. (සියලුම දත්ත 2012 ජන සංගණන වාර්තාව – ජන හා සංඛ්‍යාලේඛන දෙපාර්තමේන්තුව.)

2042 වසර වන විට ශ්‍රී ලංකාවේ සමස්ත ජනගහනය මිලියන 25 ඉක්මවනු ඇති බව ඇස්තමේන්තු කරයි. එවිට මාගේ ඇස්තමේන්තුව මුස්ලිම් හා දෙමළ ජනගහනය මිලියන 3ක සම තත්වයට පත් වනු ඇති යන්නයි. එයට පරස්පර මත තිබෙන්නට පුළුවන.

ඥානසාර හිමි ප්‍රමුඛ බොදු බල සේනාව මේ තත්ත්වය ඉතා බරපතල ලෙස දකී. එනමුත් එයට විසදුම් ලෙස ගෙන ඇති පහර දීම හා විවේචන අතීසාරයට අඹුඩ ගැසීමක් වැනි තේරුමක් නැති ක්‍රියාවකි. ඥානසාරගේ මේ පළි ගැනීමේ සහ පහර දීමේ දර්ශනය පිටු පස වෙනත් අදෘශ්‍යමාන හස්තයක් ක්‍රියාත්මක වනවා විනා ඥානසාරට එය තේරුම් ගැනීමට තරම් මොලයක් නැති කමක් නොවේ යැයි මම තරයේ විස්වාස කරමි. මෙවැනි වර්ගවාදී ප්‍රශ්න ඇති කොට “දැන් සැප දැ’යි අසන්නට මාන බලමින් සිටින කුහක දේශපාලකයින් ද නැතුවා නොවේ.

රජයක් ලෙස මෙවැනි තත්වයක් තුල කල යුතු වන්නේ දෙපාර්ශවයේම වැරදිකරුවන්ට නිතිය ක්‍රියාත්මක කර දඩුවම් දීම වුවද, සිදු වන්නේ සිය අපක්ෂපාතිත්වය හා තම හැඳි වස්ත්‍ර වල සුදු පැහැය වැඩි පුර පෙන්වීම සදහා එක් පාර්ශවයකට බරව ක්‍රියා කිරීමයි. එය අළු යට ඇති ගිනි පුපුරැ පිදුර ගොඩකින් වැසීමට උත්සහ කිරීමකි.

වඳ වී යන භාෂාවන් අතරින් ඉඳුරාම අන්තරායකර මට්ටමේ පවතින භාෂාවක් ලෙස සිංහල භාෂාව යුනෙස්කෝ සංවිධානය විසින් නම් කර ඇති අතර එය වලක්වා ගැනීමට හෝ රැක ගැනීමට රජයක් ලෙස වගකීමක් නැතිද? සිංහල ජාතිකයන්ට එය රැක ගැනීමට ඇත්තේ කුමන අන්දමේ අයිතියක් ද?

පවතින රජය සිංහල ජාතියක් ලෙස රැක ගැනීමේ ස්ථාවරයක සිටි යැයි මම විස්වාස නොකරමි. ඒ සුළුතර චන්ද වල ඇති වටිනාකම සැලකිල්ලට ගැනීමෙනි.
නමුත් රජයක් තම ප්‍රධාන ජාතිය රැක ගැනීමට දරන උත්සාහය අනෙක් ජාතින් ගේ අයිතීන් නැති කිරීමක් නොවේ.

මේ ඥානසාරගේ දර්ශනය වෙනස් කිරීමට කාලයයි. ඒ අනෙක් ජාතීන්ගේ ජිවත් වීමට හා ආගම ඇදහීමට ඇති අයිතීන් තිබියදී තම ජාතිය රැක ගැනීමට අවශ්‍ය කටයුතු කිරීමට රජයට අවශ්‍ය ක්‍රියා මාර්ග ගැනීමට බල කිරීම හා තම ජාතින් දැනුවත් කිරීමටත් කටයුතු කිරීමයි.

තම ජාතිය වැඩි පුර බිහි කිරීමේ අවශ්‍යතාවය පිළිබද සිංහල ජනයා දැනුවත් කිරීම විනා අනෙක් ජාතීන්ට පහර දීමෙන් හෝ වර්ගවාදී ප්‍රශ්න ඇති කිරීමෙන් මෙයට පිළියම් සෙවිය නොහැකි බව දැන්වත් පසක් විය යුතුය.

2016 මැයි මස ඇති වූ ගං වතුරින් පුද්ගලයන් 301,602ක් ආපදා තත්වයට පත් වූ අතර මිනිසුන් 101ක් මිය ගිය බවත්, 99 දෙනෙකු අතුරුදන් වූ බවත් එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව සබදතා සම්බන්ධිකරණ කාර්යාලයේ වර්තාවක සදහන්ව තිබිණි. ඉන් හරියටම වසරකට පමණ පසු නැවතත් ඒ අර්බූධයම පැන නැගී තිබේ.
පසු ගිය ගං වතුරින් හානි වූ පුද්ගලයන් යන්තම් හිස ඔසවමින් සිටින විට ඔවුන්ට ඇතිවී තිබෙන තත්ත්වය අතිශයින්ම කණගාටුදායකය. එම ගං වතුර නිසා ඔවුන්ට ලබා දිය යුතුව තිබු වන්දි මුදල් වලින් අවසාන ගෙවීම වන රුපියල් 15,000/- මුදල ද ලබා දී තිබුනේ මේ මස මුලදී බව එම ගං වතුරින් හානි වූ කොළොන්නාවේ පුද්ගලයෙකු මා හට පැවසිය. මුල් ගෙවීම වන රුපියල් 10,000/- සිංහල අවුරුදු වලට පෙර ලබා දී තිබුණි. මුළු වන්දිය රුපියල් 25,000/-කි. සිදු වූ හානිය සමග බලන කල රුපියල් විසි පන්දහසින් කල හැකි කිසිවක් නැත. එම පුද්ගලයා සතුව තිබු අලුතින් මිලදී ගත් මහන මැෂිමක් ද ගං වතුරට ගසා ගෙන ගොස් තිබුණි. එය නැවත අලුත්වැඩියා කොට සකස් කිරීමට රුපියල් 12,000ක් වැය වූ බවද කියැවින. එහි සත්‍ය අසත්‍ය මා නොදනී. නමුත් ඒ හා සමාන දෑ තවත් සිදුවී තිබෙනු නිසැකය.

ස්වභාවික විපත් නිසා කොපමණ අලාභ හානි වුවද එයින් වාසි ලබන්නෝද එතරම් ම සිටිති. එයින් මුල් ආදර්ශය ලබා දුන්නේ හිටපු ධිවර ඇමති කෙනෙක් ය. ඒ සුනාමි සහන මුදල් සොරකම් කිරීමෙනි. දුෂිත සරත් සිල්වා නිසා එතනින් ගැලවුණු ඔහු මුළු ජාතියක්ම සොරකමට පුරුදු කොට, ඉරීමට කුඩු ටිකක් අයදින කුඩ්ඩන් මෙන් ඔහු පසු පස ඒමට සැලැස්වූයේ ය. සොරකමට ඇබ්බැහි වූ පුද්ගලයාත්, කුඩු වලට ඇබ්බැහි වූ පුද්ගලයාත් අතර වැඩි වෙනසක් නැත.

වතුරට ගසා ගෙන ගිය ඇදන්, ගෘහ උපකරණ ආදී බොහෝ දේවල් සුද්ද පවිත්‍ර කොට විකුණා දමා ඇත්තේ කුඩ්ඩන් ය. එම ගං වතුරින් උපරිම ලාභ ලැබුවෝ ඔවුන්ය. කුඩ්ඩන් බෝතල් පත්තර යකඩ හා කුණු ඇහිඳින මුවාවෙන් මිනිසුන්ගෙන් මග හැරුණු හෝ ගැලවී ගිය රත්රන් බඩු පවා සොයා ගෙන විකුනුවෝය. එවැනි පුද්ගලයන් දැනුත් තමුන්ගේ උකුසු ඇස යොමු කර ගෙන සිටිනු නිසැකය. මිනිසුන්ට ආධාර සදහා ලබා දිය යුතුව තිබු මුදල් සහ අනිකුත් දේ සොරකම් කිරීම හා සසදන කල, එක පසෙකින් පොළවට වැළලී යන දේ සොයා ගෙන විකිණීමෙන් ඔවුන් කර ඇත්තේ එතරම් වරදක් නොවේ.

යල් පැන ගිය තාක්ෂණයක් සහිත කාලගුණ දෙපාර්තමේන්තුව අවශ්‍ය නිසි තාක්ෂනය සහිතව පුනරුත්ථාපනය කිරීමට මෙය සුදුසු කාලයයි. එයට අවශ්‍ය මුදල් වෙන්කිරීම, සුඛෝපබෝගී වාහන වෙන් කිරීමට තරම් උනන්දුවෙන් කිරීම අවශ්‍ය ය.

අනෙක් අයගෙන් ලබා ගත් සහන මලු තමන්ගේ නම ගසා බෙදා දෙනවුන් අතර මාධ්‍ය ආයතන හා දේශපාලකයන් ද සිටින බව වාර්තා වල පළවිය. ලෝකේ විනාස වුවද එහි වාසිය තමුන්ගේ පැත්තට හරවා ගෙන කටයුතු කිරීමට හැක්කේ දේශපාලකයනට පමණක් නොවෙන වගට මෙය හොද උදාහරණයකි.

අනෙක් විධ මිනිසුන් විසින් තැනු තමුන්ගේ කුඩා ලෝක වල පෙරලුන බිත්ති, ඇද හැලුණු මළ සිරුරු මතින් පිය නැගිය හැක්කේ කුඩ්ඩන්ට පමණක් නොවෙන වගත් ඒ හා සමාන තවත් දෙපිරිසක් සිටින වගත් අවතැන්වූවන්ට මතක් කර දෙනු පිණිස මේ සටහන ලිවුයෙමි.

උපත, බුදුවීම හා පිරිනිවීම සිහිපත් කෙරෙන වෙසක් පුන් පොහෝ දින මම මගට ගොස් එහි අසිරිය මදක් වින්දෙමි. හිරු කෙමෙන් වියැකී යද්දී වෙනදාට අඩු වන රථවාහන අද එහි නොවිය. කාර්, වෑන් ,ලොරි භාග, යතුරු පැදි මෙන්ම පා පැදි ද එහි අඩුවක් නැත.  උසුළු විසුළු සිනා හඩ අතර නලා හඩ ද රැවු පිලිරාව  දුනි. ඒවා  පරයමින් ඇදී  ආ ගිලන් රථයක හඩටද ප්‍රතිචාර දැක්වීමට ජනයාට නිනව්වක් නැත. ඉක්මනින් ගොස් වෙසක් අසිරිය බලා ආතල් එකක් ගැනීමේ සිහිනයෙහි ඔවුන් ගිලි ඇත.

මග ඇවිද යන සෙනග අතරින් බොහෝ අය සොයන්නේ තම කාමුක අස්වාදයන්ට ගොදුරුය. තම ජීවිතයන්ට සහකරුවන් හෝ සහකාරියන් ය. තද බද පවතින අවස්ථාවක කවුරුන් හෝ බලන්නේ ඒ අවස්ථාවෙන් ප්‍රයෝජන ගැනීමටය. තම මලයා ගැහැණු කෙනෙකුගේ ලැම මිරිකන අයුරු දුටු ඔහුගේ අය්යා ඔහු අත තිබු කුඩයෙන් මලයාගේ හිසට පහරක් ගැසිය. එයින් උරණ ඌ මල්ලි, ” අද වගේ දවසකවත් තනක් මිරිකපුවම මොකද වෙන්නේ ” යයි තම සොහොයුරාගෙන් ඇසියේ මා සිටි තැනදිමය.
තනක් මිරිකපුවම මොකද වෙන්නේ යන්න වෙනම කාරණයකි. මට කල්පනා කිරීමට සිදු වුයේ අද වගේ දවසක යන වචනයයි. ” අද වගේ දවසක, වෙසක් පුන් පොහෝ දින.”

අද වගේ දවසක අනිත්‍ය සංස්කාරය මෙනෙහි කරමින් පෘතග්ජන අප සියලු දෙනා සිටිය යුතු යැයි මා කියන්නේ නැත. එය ප්‍රයෝගිකව සිදු නොවන දෙයකි.  නමුදු ලෞකික වූ සිත් තුල පහල වන චේතනා වලට ලෝකෝත්තර වූ හරයන් පවතී. පවතින දානමය පිංකම්, සැරසිලි හා ආලෝක පුජා අතර බුද්ධාලම්භන ප්‍රීතියක් ඇති වන්නේ කීයෙන් කී දෙනෙක්ටද ? පිරිනිවීමෙන් පසු වසර 2561 ගෙවුනද ප්‍රාඥයන් වහන්සේගේ සුවහසක් ගුණ සමුදාය නිසා අදටත් පවතින එම පින්කම් කෙරෙහි සතුටු වුයේ කවරහුද? තෙමගුලෙහි අසිරිය සැබෑ ලෙස විදිය හැක්කේ ඔවුන්ටය.

මේ ලිපිය බන්දුල කුදලාගම මැතිදුන් විසින් කොමෙන්ටුවක් වශයෙන් පළ කරන ලද්දකි. එහි සම්පුර්ණ අයිතිය එතුමා සතුය. එතුමාගේ පූර්ව අවසරයකින් තොරව  උපුටා ගත්තක් වන මෙය හුදී පාඨකයන්ට කියවා දැනුවත් විය හැකි ලියවිල්ලක් වන නිසා නැවත පළ කරමි.

හිසේ කැක්කුම යනු අතිශය වැදගත් රෝග ලක්ෂණයකි. හිසේ කැක්කුම සඳහා වෛද්‍යවරයකු වෙත පැමිණෙන රෝගියකුගේ සායනික විස්තරය එම රොගියාගේ වෛද්‍ය විද්‍යාත්මක ගැටලු විසඳීමේ දී තීරණාත්මක ය.

හිසේ කැක්කුම විවිධ හේතු නිසා ඇති විය හැකි ය. එය කිසියම් මානසික පීඩාවක් වැනි හේතුවක සිට හිසේ/මොළයේ අභ්‍යන්තරයේ රුධිර ගැලීමක් දක්වා වූ විවිධ හේතු නිසා ඇති විය හැකි ය. එනිසා හිසේ කැක්කුම විවිධාකාර ය.

ඇතැම් හිසේ කැක්කුම් වෙනත් රෝගාබාධයකට හේතු ප්‍රකාර ව සම්බන්‍ධ නො වී ඇති වන හිසේ කැක්කුම් ය. ඒවා ප්‍රාථමික හිසේ කැක්කුම් නම් වේ. ප්‍රාථමික හිසේ කැක්කුම් බොහෝමයක් සැලකිය යුතු ග්ලාන්‍යයකින් (රෝගාතුර භාවයකින්) යුක්ත ව සාමාන්‍ය දිවි පෙවෙතට බාධා කරයි. ප්‍රාථමික හිසේ කැක්කුම් කීපයක් මෙසේ ය:

පීඩනයක/තදවීමක ආකාරයේ හිසේ කැක්කුම (tension-type headache)

ඉරුවාරදය (migraine)

සමූහයක් ලෙස කලින් කල ඇති වන හිසේ කැක්කුම (cluster headache)

හිසේ සහ මුහුණේ එක පැත්තක පමණක් වරින් වර ඇති වන තීව්‍ර හිසේ කැක්කුම හෙවත් පාරාශිතීය අර්ධකපාල හිසරදය (paroxysmal hemicrania)

ඇතැම් හිසේ කැක්කුම් වෙනත් රෝගාබාධයකට හේතු ප්‍රකාර ව සම්බන්‍ධ වී ඇති වන හිසේ කැක්කුම් ය. ඒවා ද්විතීක හිසේ කැක්කුම් නම් වේ. ද්විතීයීක හිසේ කැක්කුම් බොහෝමයක් සැලකිය යුතු මර්ත්‍යතාවකින් (මාරාන්තික භාවයකින්) යුක්ත ව රෝගියාගේ ජීවිතයේ පැවැත්මට බාධා කරයි. ද්විතීයීක හිසේ කැක්කුම් කීපයක් මෙසේ ය:

ආසාධන නිසා ඇති වන හිසේ කැක්කුම (headache secondary to systemic infections)

හිසට සිදුවන අනතුරු නිසා වන හිසේ කැක්කුම (headache secondary to head injury)

රුධිර වාහිනීවල අසාමාන්‍යතා නිසා ඇති වන හිසේ කැක්කුම (vascular headache)

මොළය සහ හිස්කබල අතර ඇතුලතින් ඇති උපඇරැක්නොයිඩ අවකාශයට රුධිරය වහනය වීම නිසා ඇති වන හිසේ කැක්කුම (headache secondary to subarachnoid haemorrhage)

මොළයේ ගෙඩි (පිළිකා හෝ පිළිකා නො වන) නිසා ඇති වන හිසේ කැක්කුම (headache secondary to brain tumours)

බොහෝමයක් සුලබ හිසේ කැක්කුම් මාරාන්තික නො වේ. එසේ වුව ද දුලබ මාරාන්තික හිසේ කැක්කුම් අප විසින් නො සලකා හළ යුතු නැත. රොගියකුගේ හිසේ කැක්කුමක් ඇගයීමේ දී එකී හිසේ කැක්කුම ඔහුගේ ජීවිතයට හානිදායක හිසේ කැක්කුමක් වන්නේ ද එසේ නොවන්නේ ද යන්න සායනික වෛද්‍යවරයා විසින් අනිවාර්යයෙන් ම නිර්ණය කළ යුතු ය. පීඩනයක/තෙරපුමක ආකාරයේ හිසේ කැක්කුම් හෝ ඉරුවාරදය හෝ සුලබ මාරාන්තික නො වන හිසේ කැක්කුම් වුව ද සෑම හිසේ කැක්කුමක් ම එකී මාරාන්තික නො වන හිසේ කැක්කුම් ලෙස සලකා ⁣නොවිමසිලිමත් ව කටයුතු කිරීම අඥානකමකි.

කිසියම් රෝගියකුගේ හිසේ කැක්කුම,

තම ජීවිත කාලයේ අත්විඳි නරක ම හිසේ කැක්කුම ය යි ඔහු/ඇය පවසයි නම් හෝ

එසැණ මතු ව එසැණින් (තත්ත්පර හෝ මිනිත්තු හෝ කීපයක් ඇතුලත) ඉතා තීව්‍ර වේදනාවක් බවට පත් වූයේ ය යි ඔහු/ඇය පවසයි නම් හෝ

මඳ පීඩාවකින් හෝ දැඩි ව්‍යායාමයනින් හෝ කැස්සකින් හෝ යම් බරක් එසවීමෙන් ⁣හෝ පසු ව හට ගනී ය යි ඔහු/ඇය පවසයි නම් හෝ

ඉහළ තීව්‍රතාවකින් යුක්ත ව උණ සහ ගෙල ප්‍රදේශයේ මාංශ පේශීවල තද ගතියක් සමඟ පවතී යයි ඔහු/ඇය පවසයි නම් හෝ

තීව්‍ර ලෙස ඇති වී ඒ සමඟ වික්ෂිප්තභාවයට පත්වීමක්, චර්යාව වෙනස්වීමක්, වලිප්පුව සෑදීමක් ආදී රෝගලක්ෂණ සමඟ පවතී නම් හෝ

අභිනවයෙන් හට ගන්නේ ශරීරයේ යම් අංගයක දුර්වලතාවක්, හිරිවැටීමක් හෝ ⁣දෘෂ්ටියේ බාධාවක් සමඟ සම්බන්‍ධ ව නම් හෝ

එම හිසේ කැක්කුම ඉතා බැරෑරුම් ලෙස සැලකිය යුතු ම ය. ඉහත කරුණුවලට අමතර ව යම් පුද්ගලයකුගේ,

පළමු වැනි තීව්‍ර හිසේ කැක්කුම,

වයස අවුරුදු 55 කට පමණ වැඩි වියේ දී හට ගන්නා හිසේ කැක්කුම,

හිසේ යම් නිශ්චිත ප්‍රදේශයක් ස්පර්ශ කළ විට වේදනාව දැ⁣නීමක් සහිත ව හට ගන්නා හිසේ කැක්කුම,

නින්දට බාධා ඇති වී නින්දෙන් අවධි වන විට තීව්‍ර ලෙස පවතින හිසේ කැක්කුම

ආදිය ද දැඩි අවධානයට ලක් විය යුතු හිසේ කැක්කුම් ය. මක් නිසා ද යත් එවැනි හිසේ කැක්කුම් දරුණු/මරාන්තික රෝග තත්ත්වයන් සමඟ බැඳී තිබිය හැකි නිසා ය.

මෙහි දී මම තවත් කරුණක් පවසනු රිසියෙමි. හිසේ අභ්‍යන්තරයේ රුධිර වහනක් සිදුවීම නිසා හට ගන්නා ඉතා භායානක හිසේ කැක්කුම්වල දී ඛන්තු රේඛන සටහනේ (Electrocardiogram – ECG) කිරීටක ධමනි අවහිරතාව නිසා හෝ හෘදයේ ස්පන්දනය අක්‍රමිකතා නිසා හෝ ඇති විය හැකි ආකාරයේ වෙනස්කම් ද නිරීක්ෂණය කළ හැකි ය. මෙවැනි සංකීර්ණ අවස්ථාවන් කළමනාකරණයේ දී මනා දැනුමක් ද සායනික කුසලතාවක් ද අත්දැකීම් ද අවශ්‍ය ය. සායනික වෛද්‍යවරුන් එම ගුණාංග සම්මත ලෙස ප්‍රගුණ කර තිබිය යුතු ය.

යම් ලෙසකින් දැඩි හිසේ කැක්කුමක් සහිත ⁣රෝගියකු කිරීටක ධමනි අවහිරතාවකින් හෘදයාබාධ තත්ත්වයක් (සත්‍ය ලෙස ම) හට ගෙන ඇති ලෙස සලකා කටයුතු කිරීම විමසිලිමත් ව කළ යුතු දෙයකි. මක් නිසා ද ඇතැම් විට එම රෝගියාට දෙනු ලබන ප්‍රතිකාර නිවැරදි ව රුධිර කැටි ගැසීම අඩු කරන හෝ සෑදුණු රුධිර කැටි දිය කර හරින හෝ ඖෂධ වන නිසාත්, යම් හෙයකින් දැඩි හිසේ කැක්කුමට හේතුව හිසේ අභ්‍යයන්තරයේ රුධිර වහනයක් වී තිබුණේ නම් එම තත්ත්වය පෙර කී ප්‍රතිකාර මගින් ඉතා දුස්සාධ්‍ය තත්ත්වයකට පත් විය හැකි නිසාත් ය. අප වටහා ගත යුතු වැදගත් කරුණක් නම් යම් හිසේ කැක්කුමක් තිබූ පමණින් ම හෘදයාබාධ තත්ත්වයකට ප්‍රතිකාර නො කර සිටිය යුතු නැති බව ය. ඇතැම් හෘදයාබාධ ඇතැම් රොගීනට කිසිදු හෘද වේදනාවක් නොමැති ව ද හට ගත හැකි බව සිහි තබා ගත යුතු ය. එසේ නම් සැලකිය යුතු ආකාරයේ හිසේ කැක්කුමක් ඇති අවස්ථාවක දී ම ප්‍රතිආතංචක (රුධිර කැටි ගැසීම වළක්වන) ප්‍රතිකාර දිය යුතු රෝග තත්ත්වයක් ද පවතී නම් වඩා සුදුසු සම්මත ක්‍රමය CT පරීක්ෂණයක් සිදු කර හිස අභ්‍යන්තරයේ රුධිර වහනයක් තිබේ ද නොතිබේ ද යන්න නිෂ්චිත කර ගැනීම ය. හිසේ කැක්කුම පිළිබඳ රෝගියාගේ දුක්ගැනවිල්ල නො සලකා හැර කටයුතු කළ හොත් මෙවැනි කරුණු පිළිබද අවධානය යොමු නො වේ. වෛද්‍යවරු රෝගියාට මනා ව සවන් දීමට පුරුදු විය යුත්තේ එනිසා ය.

මම තවත් කරුණු කීපයක් පවසමි:

හිසේ කැක්කුම සඳහා ප්‍රතිකාරයට පැමිණෙන සියලු රොගීනට CT පරීක්ෂණ කළ යුතු නැත. එය වැරදි වෛද්‍ය ව්‍යවහාරයකි. CT පරීක්ෂණ යනු ඉතා ඉහළ විකිරණ ප්‍රමාණයකට රෝගියා නිරාවරණය කෙරෙන පරීක්ෂණ වර්ගයකි. එය අත්‍යවශ්‍ය රෝගීනට පමණක් කළ යුතු ය. නිසි රෝගියා තෝරා ගැනීමට වෛද්‍යවරයාට සමත්කම තිබිය යුතු ම ය.

ඇතැම් අවස්ථාවල හිසේ අභ්‍යන්තරයේ රුධිර වහනයක් නොමැති රොගීනට පවා කිරීටක ධමනි අවහිරතාවෙන් හට ගන්නා හෘදයාබාධවලට ප්‍රතිආතංචක (රුධිර කැටි ගැසීම වළක්වන) ප්‍රතිකාර දිමෙන් පසු හිස අභ්‍යන්තරයේ රුධිර වහනයක් සිදුවිය හැකි ය. මෙය කලාතුරනින් සිදුවන ප්‍රතිකාර සංකූලතාවකි. එය වෛද්‍යවරු සිතා මතා කරන අකටයුත්තක් නො වේ. හෘදයාබාධය නිසා මිය යන රෝගියා බේරා ගැනීමට කළ යුතු නිවැරදි ප්‍රතිකාරය, නිවැරදි ආකාරයෙන්, නිවැරදි රෝගියාට ම සිදු කරන විට ද පැන නැඟිය හැකි මෙවැනි අවාසනාවන්ත තත්ත්ව දෙස අපි අවබෝධයෙන් බැලිය යුතු ය.

ඇතැම් භයානක හිසේ කැක්කුම්වලට හේතු වන හිස අභ්‍යන්තරයේ සිදුවන රුධිර වහන, නිදසුන් ලෙස: මොළය සහ හිස්කබල අතර ඇතුලතින් ඇති උපඇරැක්නොයිඩ අවකාශයට රුධිරය වහනය වීම්වල දී (subarachnoid haemorrhage -SAH) CT පරීක්ෂණය කරන අවස්ථාවේ දී (පමා වී නම්) රුධිර වහනයක් වී ඇති බවට CT පරීක්ෂණමූල සාධක නොපැවතිය හැකි ය. එවැනි අවස්ථාවල සායනික ඉතිහාසය ඉතා බැරූරුම් ද CT පරීක්ෂණයේ අවකාශ අදිවසන දෝෂ (ගෙඩි හෝ තරල එකතුවීම් ආදිය) නැති නම් ද වෙනත් බාධා නැති නම් ද කටී ප්‍රදේශය (කොන්ද) විද සුෂුම්නා තරලය ගෙන රුධිර වහනයක් සිදු ව ඇති ද යන්න සම්පරීක්ෂා කරන්නට ද සිදු වේ. එසේ කළ යුතු ද යන තීරණයට එළඹෙන්නට රෝගියාගේ සායනික ඉතිහාසය ඉතා වැදගත් ය. කිසියම් රෝගියකු තම හිසේ කැක්කුම තම ජීවිත කාලයේ අත්විඳි නරක ම හිසේ කැක්කුම බව ද එය ය⁣මකු තම හිසට මුඟුරකින් ගැසූ කලෙක මෙන් හෝ අකුණක් ගැසූ ලෙස හෝ එසැණ මතු වූ ඉතා දැඩි ව දැනුණු හිසේ කැක්කුමක් බව ද පවසයි නම් එම සායනික ඉතිහාසය කිසි සේත් නො සලකා හළ යුතු නැත. ඒ වූ කලී මොළය සහ හිස්කබල අතර ඇතුලතින් ඇති උපඇරැක්නොයිඩ අවකාශයට රුධිරය වහනය වීම්වල දී (subarachnoid haemorrhage -SAH) ඇති විය හැකි හිසේ කැක්කුමේ සුවිශේෂී ලාක්ෂණයකි. එවැනි රෝගීන් වැඩිදුර පරීක්ෂණ සඳහා යොමු කළ යුතු ය. ඇතැම් විට එලෙස මතු වූ රුධිර වහනය වීම් යම් කාලයකින් ශමනය විය හැකි වුවත් පරීක්ෂණ සිදු කළ යුතු ය. මක් නිසා ද පළමු ව ඇති වූ පෙර කී ආකාර හිසේ කැක්කුමක් දෙවනු ව ඇති විය හැකි මාරාන්තික රුධිර වහනයක පෙර දැනුම් දීමක් විය හැකි නිසා ය. අප එකී අග්‍රේසර හිසරදය (herald headache) නො සලකා හැරීම බුද්ධිගෝචර නො වේ.

ඉතා සංකීර්ණ සායනික රෝග තත්ත්වවල දී පවා හානිය අවම වන ලෙස තීන්දුතීරණ ගෙන ප්‍රතිකාර කිරීම සඳහා නිසි ක්‍රියාපටිපාටි, ක්‍රියෝපදේශනමාලා පවතී. කායික වෛද්‍යවරු පුහුණු කිරීමේ දී ඔවුනට සංකීර්ණ සායනික ගැටලු ප්‍රශස්ත ලෙස විසඳන ආකාරය මනා ව පුහුණු කෙරේ. යම් සංකීර්ණ ගැටලුවක් පිළිබඳ නිසි තීරණ ගැනීම කනිෂ්ඨ වෛද්‍යවරයකුට අපහසු විය හැකි වුව ද ජ්‍යෙෂ්ඨ වෛද්‍යවරයකුට අපහසු වන්නේ නැත. ශික්ෂණ රෝහලකට ඇතුළු වන රෝගියකු ඇතුලත් කිරීමේ වෛද්‍ය නිලධාරියාගේ සිට ප්‍රාථමික/හදිසි ප්‍රතිකාර ඒකකයේ වෛද්‍යවරුන් ඔස්සේ වාට්ටුවේ සීමාවාසික නේවාසික වෛද්‍ය නිලධාරියා, ජ්‍යෙෂ්ඨ නේවාසික වෛද්‍ය නිලධාරීන්, ‍ලේඛකාධිකාරීන්, ජ්‍යෙෂ්ඨ ලේඛකාධිකාරීන් සහ විශේෂඥ වෛද්‍යවරයා/වෛද්‍යවරු දක්වා ධුරාවලීය වෛද්‍ය පිරිසක් විසින් පරීක්ෂා කෙරේ. 

සෑම මනුෂ්‍ය ජීවිතයක් ම මනුෂ්‍යයකු වීම නිසා ම එක හා සමාන ව වැදගත් ය. වෛද්‍ය විද්‍යාවේ සියලු අභිවර්ධනයන්ගේ ඒකායන අරමුණ ඒ සා වැදගත් සියලු මනුෂ්‍ය ජීවිත හැකි උපරිමයෙන් රැක ගැනීම ය.

මිට සති 2කට පමණ පෙර මොලේ ලේ ගැලීමක් නිසා (ඒ බව නොදැන) රාගම රෝහලට ඇතුලත් කල රෝගියෙකු ඊට දින 4කට පමණ පසු කොළඹ ජාතික රෝහලට මාරු කර යැවුනා. රාගම රෝහලට ඇතුලත් කරන විට හොද තත්වයේ සිටි එම රෝගියා අමාරුකමක් ලෙස කියා තිබුනේ දැඩි හිසේ කැක්කුමක් තිබෙන බව පමණි. රෝහලට ඇතුලත් කිරීමෙන් දින කිහිපයකට පමණ පසු දැඩි ලෙස වමනය දැමීමට පටන් ගෙන ඇති අතර ඒ බව වෛද්‍යවරුන්ට පැවසූ විට කියා ඇත්තේ ‘ඒ දීපු බෙහෙත් වලට වමනය යන’ බවයි.

මොලේ ලේ ගැලීමක් තිබියදී ඒ බව හාන්කවිස්සියක්වත්  නොදැන සිටි වෛද්‍යවරුන් සත්කාර කොට ඇත්තේ හදවතේ ආකුලතාවකට බව ඥාතීහු පවසති. බොහෝ අසාද්‍ය වූ රෝගියා ඊට දින 3කට පමණ  පසු ජාතික රෝහලේ දැඩි සත්කාර ඒකකයට ඇතුලත් කොට දිනක් ගත වීමට ප්‍රථම මිය ගොස් තිබිණි. ජාතික රෝහලේ වෛද්‍යවරු පවසා තිබුනේ තව දිනකට හෝ පෙර රැගෙන අවේ නම් රෝගියා ජිවත් කරවීමට හැකි විය හැකි බවයි.

රාගම රෝහලේ වෛද්‍යවරුන්ගේ වෘත්තීය නොසැලිකිලිමත් කම නිසා මියගිය පළමු සහ අවසාන රෝගියා ඔහු නොවේ. තවත් මෙවැනි ජිවිත කියක් නම් මෙවැනි තිරිසන් වෛද්‍යවරුන් නිසා ශරීර හැර යයිද යන්න අපට කිව නොහැකිය.

කුඩා දරුවන් සිටින දුප්පත් මවකට තම ස්වාමිපුරුෂයා මේ ලෙස අහිමිව ගියේ නම්, තම පවුලේ එකම දරුවා අසරණ දෙමාපිය යුගලකට මෙලෙස අහිමිව ගියේ නම්, ඔවුන්ගේ ඉරණම කුමක් විය හැකිව තිබුනේ ද ?

පොතේ දැනුම මත පදනම්ව න්‍යාය ධර්ම කට පාඩම් කොට ප්‍රයෝගික පුහුණුව ලැබූ මේ මිනිසුන්ට සාහිත්‍ය, සමාජ ධර්ම, ඉතිහාසය හා සමාජ වගකීම් පිළිබද මෙලෝ අවබෝධයක් නැති වීමෙන් මිනිස් ගති ලක්ෂණද පරිහානියට පත් වී ඇත සෙයකි. රජයේ රෝහලක වැඩ කිරීමට සිදු වීම වෛද්‍යවරුන් ලෙස ඔවුන් ලැබූ දඩුවමක් ලෙස ඔවුන් සිතනවා ඇති.

වෘත්තීය, ආචාර ධර්ම හා නිතිය මෙහිදී කුමන ආකාරයට හැසිරුනද, ස්වභාවධර්මයාගේ දඩුවම මෙවැනි අමානුෂික මිනිසුන් කෙරෙහි කිසියම් දිනක හෝ ලැබෙනු ඇති.

තමුන් සතු දෙක අනෙක් අය හට බෙදා දීමෙන් තමුන්ට ඉතිරි වන්නේ 0කි. ඒ ගැන විමල් විරවන්සට හොද අවබෝධයක් තිබිණි. 2න් 2ක බෙදු විට 0යි කියන්නේ ඒ නිසාය. අමාත්‍යංශය සතු වාහන 40ක් ඔහු ඔහුගේ භාවිතයට යොදා ගත්තේ නැත. ඒවා සියල්ල අනෙක් අයගේ උවමනාවන් පියවීම සදහා යොදා ගන්නට අවසර දී තිබේ. ඔහු ඒවා ලබා දීමේදී රජයේ සේවකයන්ද, නොවේද , ඥාතීන් ද නොවේද යන්න විමසා නැත. රැකියාවන් කරන්නන්ටද නොකරන්නන්ටද වෙනසක් නොකර ඒවා පරිහරණයට ලබා දී තිබේ. ඔහු කර ඇත්තේ සමාජ සේවයකි.

ඔහු හිටපු නිවාස  හා ඉදිකිරීම් අමාත්‍යවරයා පමණක් නොව දෝෂාභියෝග කමිටුවේද සාමාජිකයෙක් වී හිටපු දුෂිත අගවිනිසුරුවරියක වූ ශිරාණි බණ්ඩාරනායක ඉවත් කිරීමටද දායක වී ඇති වැදගත් කාර්යභාරයක් කල අමත්‍යවරයෙකි. හරි වැරැද්ද කුමක් දැයි ඔහු හොදින් දනී.

හිටපු වීරවංස අමාත්‍යතුමා හොද කථිකයෙකි. එය ඔහුට පමණක් උරුම වී පැමිනියක් නොව ඔහුගේ පවුලේ සියලු දෙනාටමත් ඇති කථිකත්වයක් බව ඔහු අත්අඩංගුවට පත් වූ දිනයේදී ප්‍රදර්ශනය විය. විමල්ගේ නෑනා කෙනෙකු කතා කල අන්දමින් ඇයද කොතරම් දක්ෂ කථිකත්වයක් ඇති කාන්තාවක්ද යන්න අපට හොදින් අවබෝධ විය. ඉදිරියේදී ඇය ජාතික නිදහස් පෙරමුණෙන් මැතිවරණයට තරග කලද එය පුදුම වීමට හේතුවක් නොවේ. ඇයටද මේ රටේ ප්‍රගතිශීලි බුද්ධිමත් ජනතාව තම වටිනා ජන්දය භාවිතා කරනු නියතය.

වීරසන්ගිලි පනික්කියලගේ පොඩිනෙරිස් නැටුම් ගුරුතුමාට දාව 1965 ඉපදුනු විරසන්ගිලි පනික්කියලගේ විමලසේන තම දිනිදු පවුල ගොඩ ගත් වීරයෙකි. ඉතා උනන්දුවෙන් රට වෙනුවෙන් සේවය කරමින් ජාතිමාමකත්වය, දේශප්‍රේමය ජනතා සිත් තුල තැම්පත් කරමින් වෙහෙස මහන්සි වී තම දුපත්කම ට එරෙහිව දිරිමත්ව නැගී සිටි එතුමා දැන් බොහෝ වත්කම් උපයාගෙන ඇත්තේ තම දිරිය සහ ආත්ම විස්වාසය ගැන අපට බොහෝ පාඩම් කියා දෙමිනි.

මහා සංඝරත්නයේ පිරිත් සජ්ජායනා මැද කරවටක් පිරිත් නුල් ද සමගින් අත්අඩංගුවට පත් එතුමාට ආශීර්වාද කලේ සොරකමටද, අත්අඩංගුවට පත් වීම නිසාද යන්න මට ඇති ප්‍රශ්නයකි.